Budowa:
1852-54.
Powstałą przy wybraniu ziemi, potrzebnej do usypania wzgórza pod wodozbiór nieckę, wykorzystano na sadzawkę, mającą służyć też jako zbiornik odbierający nadmiar wody w przypadku przepełnienia wodozbioru.
Pierwsze próby wpuszczenia wody ujawniły wysoką przepuszczalność gruntu – zatopienie groziło piwnicom pałacu Brühla. Dlatego w 1862 r. zamiast wodą, nieckę wypełniono klombami kwietnymi a pośrodku w 1865 postawiono niewielką fontannę – z rzeźbą chłopca trzymającego łabędzia za szyję.
W 1878 roku inż. Józef Sporny wykonał prace uszczelniające dno sadzawki używając do tego gliny oraz warstw ziemi przekładanych kamieniami brukowymi uszczelnianymi mchem (obecnie dno wylane jest betonem).
Nad brzegiem sadzawki (której poziom wody był pilnowany przez strażnika zbudowano specjalne domki dla ptactwa, którego gościły tu różne gatunki: białe i czarne łabędzie, gęsi egipskie, kaczki indyjskie, żurawie. Po przeciwnej stronie stawu, od strony fontanny ustawiono altany z wystawy higienicznej odbytej w 1887 r.
W zimie sadzawkę w Ogrodzie Saskim wykorzystywano jako lodowisko – miejsce szalonych zabaw, jazdy na łyżwach przy akompaniamencie orkiestry, w świetle papierowych latarni.
