widok od południa
OBIEKT NIE ISTNIEJE
FOT:
Architekt:
- Alfons Grotowski – projekt inżynierski wodociągu, prowadzenie budowy i późniejszy dozór techniczny
- Zygmunt Kiślański, Edward Cichocki – oprawa architektoniczna.
Budowa:
1868-69.
Bezpośrednim przyczynkiem do wybudowania wodociągu na prawym brzegu Wisły był wielki pożar Pragi z 1868, po którym namiestnik Berg polecił warszawskiemu magistratowi budowę wodociągu, mogącego w razie potrzeby dostarczać wodę do gaszenia pożarów na Pradze. Budynki wodociągu wzniesiono na terenie placu Mikołajewskiego - wytyczonego w 1864 pomiędzy ulicami Brukową, Szeroką, Panieńską i wałem przeciwpowodziowym.
5 października 1869 skuteczność systemu została sprawdzona przy kranie pożarowym na targu końskim, zaś próby dokonali namiestnik Fiodor Berg, prezydent Kalikst Witkowski i inni dygnitarze - data uruchomienia wodociągu została zapisana cyframi rzymskimi (MDCCCLXIX) nad wejściem do wieży zbiornika wody od strony Wisły.
Ujęcie, zbiornik z wieżą ciśnień i pompownię umiejscowiono tuż przy wale przeciwpowodziowym, przez który przechodził liczący 53 metry przewód zakończony ssakiem. Napęd pompowni zapewniała początkowo lokomobila o sile 8 kilopondów, później dwie maszyny parowe o sile 12 kp każda; zbiornik na wodę miał pojemność 906 metrów sześciennych.
Wodociąg, dostarczający brudną, nie filtrowaną wodę stopniowo rozbudowywano: początkowo sieć liczyła 1 km długości, i zasilała w wodę fontannę na Placu Mikołajewskim oraz 7 hydrantów; w 1877 liczyła już 4,8 km, w chwili likwidacji – 9,8 kilometrów w tym 12 zdrojów ulicznych i 28 hydrantów pożarowych. Wodę za pośrednictwem wodociągu otrzymywały łącznie 33 budynki w tym Szpital Praski.
W chwili likwidacji w 1896 Wodociąg Praski dostarczał 3800 metrów sześciennych wody dziennie. Powodem likwidacji było przyłączenie Pragi do systemu wodociągu Lindleya działający na lewym brzegu Wisły od 1886. Od tego momentu filtrowaną wodę na Pragę tłoczono rurą podczepioną do mostu Kierbedzia.
Rozebrany:
po 1945.
(w opracowaniach historycznych często podaje się, że wodociąg został zniszczony podczas II wojny św., jednak na ortofotomapie 1945 widać znacznie zniszczony budynek pompowni i uszkodzoną, lecz ocalałą rotundę)