Widok w kierunku zachodnim:
okres II wojny św. źródło: Strona www.pbase.com/sadownik/ |
Na zdjęciu widoczne od lewej: kamienice przy Chłodnej nr 21 i 23, po drugiej stronie Żelaznej stojące przy niej kamienice nr 75 i 75A. Dalej narożna kamienica Chłodna 25 i "dworek" nr 27.
Ulica Chłodna pełniła w strukturze komunikacyjnej przedwojennej Warszawy bardzo ważną rolę - była fragmentem ciągu komunikacyjnego wschód - zachód rozpoczynającego się mostem Kierbedzia i wiodącego dalej Nowym Zjazdem, przez plac Zamkowy, Senatorską, Elektoralną, Chłodną, Wolską aby w końcu przejść w szosę łączącą Warszawę z Poznaniem.
Niemcy doceniając strategiczność takiego połączenia, umożliwiającego szybkie przeprowadzenie wojsk przez miasto na drugą stronę Wisły, nie mogli sobie pozwolić na zablokowanie Chłodnej murem Getta. Z tego też powodu Getto, mimo że początkowo zajmowało obszar po obu stronach Chłodnej, zostało podzielone na dwa rozłączne obszary połączone drewnianym mostem - kładką nad Chłodną przy Żelaznej.
Dzięki temu ruch kołowy nie był w żaden sposób blokowany a korytarz komunikacyjny przygotowany do ewentualnego wykorzystania - jego trasa została nieznacznie zmodyfikowana, zamiast wąską Elektoralną transporty miały jechać przez plac Mirowski, obok hal targowych, przez plac Żelaznej Bramy i dalej Przechodnią oraz Żabią być kierowane w Senatorską.
W celu umożliwienia ruchu kołowego pomiędzy Małym i Dużym Gettem na skrzyżowaniu Chłodnej z Żelazną zostały zamontowane bramy rozdzielające ruch "aryjskiej" Chłodnej od "żydowskiej" Żelaznej.Most został zlikwidowany w 1942 w związku z likwidacją Małego Getta.
Podobne ujęcie z 1942:
1942 |
Trzy zdjęcia mostu w kierunku zachodnim:
okres II wojny św. źródło: Strona http://polishjews.org/shoah/shoahwrs.htm |
1942 |
Na zdjęciach widoczne oprócz zabudowań po nieparzystej stronie Chłodnej narożna kamienica Chłodna 26 oraz po drugiej stronie Żelaznej Chłodna 28.
okres II wojny św. |
Od prawej widoczne kamienice: fragment Chłodna 22, Chłodna 24, narożne Chłodna 26 i Chłodna 28, dalej nr 30, nr 32 i najwyższa nr 34.
Oraz dwa w kierunku wschodnim:
1942 |
Po lewej widoczna narożna kamienica nr 26, nad mostem szczyt kamienicy Chłodna 20. Na horyzoncie kościół pw. św. Karola Boromeusza.
Zobacz to samo miejsce przed wojną tutaj.
1942 |
Od prawej: kamienica Chłodna 23 róg Żelazna 70, zasłonięta kładką kamienica Chłodna 21, Chłodna 19 oraz Chłodna 17.
Na obu zdjęciach widoczne słupy, na których były zamontowane skrzydła bram regulujących ruch kołowy na skrzyżowaniu.