OBIEKT ISTNIEJE
FOT:
zdjęcie - Ryszard Mączewski
Rzeźbiarz:
Bertel Thorvaldsen,
projekt cokołu: zredukowana wersja projektu Adama Idźkowskiego (zbliżona do proj. A. Corazziego).
Budowa:
Budowa: 1828-1830.
Odsłonięcie 11 maja 1830.
Pomnik na Krakowskim Przedmieściu powstał z inicjatywy Stanisława Staszica, który po upadku projektu budowy pomnika w Toruniu zaproponował postawienie pomnika w Warszawie.
30 IX 1820 Staszic zawarł z Thorvaldsenem umowę na wykonanie rzeźby Kopernika (pieniądze zebrano ze składek publicznych). W 1821 powstaje bozzetto (model) figury. Pierwotnie figura astronoma miała zostać umieszczona na wielkim globusie nieba (proj. Jana Foralskiego), ale ostatecznie wybrano skromniejszą wersję postumentu. Odlew rzeźby został wykonany w 1828.
W 1894 powiększono i podwyższono podstawę pomnika.
W latach 1930-31 zlikwidowano skwer wokół pomnika.
W czasie okupacji wykuty na postumencie napis "Mikołajowi Kopernikowi - Rodacy" został zasłonięty tablicą w języku niemieckim, zdjętą przez żołnierza Szarych Szeregów Macieja Dawidowskiego ps. "Alek" 11 lutego 1942.
Wywieziony:
w czasie powstania warszawskiego pomnik uległ uszkodzeniu. Po powstaniu figura została wywieziona z Warszawy w celu pocięcia na złom i przetopienia, co jednakże nie nastąpiło.
Restaurowany:
odnaleziony pomnik przewieziono do Warszawy i 22 lipca 1945 prowizorycznie ustawiono na dawnym miejscu.
Ponowne odsłonięcie wyremontowanego pomnika nastąpiło 22 lipca 1949.