widok ruin budynku od strony zachodniej
w oddali budynek przy Sułkowskiego
OBIEKT NIE ISTNIEJE
FOT:
Zofia Wańkowicz, King i Królik: korespondencja Zofii i Melchiora Wańkowiczów 1914-1939. T. 2
ARCHITEKT:
Kazimierz Tołłoczko
BUDOWA:
1928-1935
Dom jednorodzinny zaprojektowany przez Kazimierza Tołłoczkę na indywidualne zamówienie Melchiora Wańkowicza. Formalnie stanowił część architektoniczno-urbanistycznego kompleksu "Osiedla Dziennikarskiego", natomiast był to jedyny budynek w całym kompleksie, którego bryła odbiegała od projektu typowego, według którego Tołłoczko zrealizował domy bliźniacze i szeregowe w kwartale ulic Dziennikarskiej, Sułkowskiego, Karpińskiego i Krasińskiego. Sam architekt zamieszkał w latach 30-tych po sąsiedzku, w domu przy Tucholskiej 3.
Można przypuszczać, że bryła i elewacje były zbliżone estetyką do pozostałych domów osiedla (wskazują na to opisy płaskich dachów, widoczne na zdjęciu fragmenty stolarki okiennej o gęstych podziałach wraz z dekoracyjnymi uchwytami na donice). Nie zachowała się dokumentacja fotograficzna przedstawiająca cały budynek przed wojną, natomiast cechy jego architektury oraz program funkcjonalny opisane zostały przez Wańkowicza dość szczegółowo w książce "Ziele na Kraterze".
Projekt powstawał przy aktywnym udziale małżeństwa Wańkowiczów, rozwiązania przestrzenne projektowane były pod dyktando przyszłych mieszkańców. Budynek był dwupiętrowy, jedną ścianą stykał się z budynkiem wielorodzinnym (Krasińskiego 6). Miał płaski dach. Okna ostatniej kondygnacji były duże (pokój dziecinny doświetlony na przestrzał sprawiał wrażenie "altany"). Okno piwnicy wychodziło bezpośrednio na podwórze domu wielorodzinnego.
Posesja otoczona była murem z furtką w narożniku ulic Dziennikarskiej i Karpińskiego.
Program funkcjonalny rozłożono na czterech poziomach:
- wysoka suterena: dwa pomieszczenia służbowe, kuchnia, pralnia, „warzywnia”, spiżarnia, kotłownia, łazienka i ubikacja
- parter: salon, biblioteka, jadalnia, hall
- pierwsze piętro: dwa pokoje sypialne rodziców, gabinet, hall, łazienka, ubikacja
- drugie piętro: pokój dzieci, pokój gościnny, hall
Przez wszystkie kondygnacje poprowadzono windę kuchenną.
Budowa finansowana była ze środków pochodzących ze sprzedaży domu rodzinnego Melchiora Wańkowicza w Jodańcach (nieopodal Kowna) oraz wieloletniego kredytu z BGK. Nazwany przez Wańkowicza "Domeczkiem" budynek był ważnym miejscem spotkań elity intelektualnej przedwojennej Warszawy. Stał się też poniekąd głównym bohaterem autobiograficznej powieści "Ziele na Kraterze".
Zniszczony:
w 1944
