Muzeum / książeczka legitymacyjna / Id: 162

Książeczka legitymacyjna z roku 1902.

zbiory własne muzeum

Wstęp



Przepisy paszportowe z roku 1904
(wg Kalendarzyk - Memorandum na rok przestępny 1904 – nakładem S. Bukowieckiego, Marszałkowska 100)

"Książeczka legitymacyjna służy dowodem do wyjazdu w okręgu guberni Warszawskiej od 1 dnia do 1 miesiąca. Przy wyjeździe po za obręb guberni potrzebne jest poświadczenie komisarza właściwego cyrkułu. Przy wyjeździe na czas dłuższy w guberniach Kr. Polskiego i Rosyi wyrabia się paszporty bez terminowe wydawane przez komisarzy bezpłatnie. Paszport za granicę z terminem 6 miesięcznym I klasy kosztuje 25 rubli, II kl. 2 ruble."

Książeczka Legitymacyjna była więc rodzajem dowodu tożsamości. Istniejące co najmniej od roku 1813 roku książeczki były drukowane i wypełniane w języku polskim (patrz eksponat 146). Dopiero od roku 1890, zgodnie z postępującą rusyfikacją, władze carskie wprowadziły nowy wzór książeczek legitymacyjnych wyłącznie z tekstem rosyjskim. Rosyjskie były również wszystkie wpisy. Zachowano jednak o dziwo herb miasta – syrenę lecz zasadniczej zmianie uległ jej wygląd: „nabrała tuszy” i zakręcono jej ogon. Poza tym w porównaniu z poprzednim wzorem godła przedstawiona została profilem.
Niestety nie wiemy czy zachowano niebieski kolor okładek, gdyż znajdujący się w naszych zbiorach dokument takowych nie posiada...

Prezentowana poniżej książeczka należała do Witolda Fuchsa - vice-konsula USA w Warszawie w latach 1903-1917.

Jak widać z napisu na górze strony jest to duplikat oprzednio wystawionej książeczki. Tekst na stronie jest identyczny z tekstem z polskich wersji książeczek. Widać z tego, że przepisy dotyczące książeczek legitymacyjnych nie uległy zmianie od roku 1861!
Ciekawostką jest osobisty stempel właściciela: Witolda Fuchsa.

Strona z danymi osobowymi. Jak widać Witold Fuchs urodził się w Hamburgu. Pieczątka na górze prawej strony z tekstem "wid na zitielstwo" potwierdza wydanie Witoldowi Fuchsowi paszportu w roku 1903. Sama książeczka została wystawiona w roku 1902 gdy jej właściciel miał 30 lat.

Podobnie jak w polskiej wersji książaczek następne strony zawierają "Obowiązki każdego mieszkańca stałego Warszawy", miejsce na "wyszczególnienie rodziny" oraz wpisy meldunkowe.

Dzięki stemplom adresowym można prześledzić zmianę mieszkań vice-konsula. W momencie wydawania książeczki mieszkał na ul. Miodowej 16. W roku 1906 przeniósł się na ul Podwale 4, w roku 1910 na ul. Kopernika 11 a w roku 1914 na Szopena 1.

Porównanie Syrenek.

Syrenka z książeczki z roku 1869

Syrenka z książeczki z roku 1902.