Panorama jest drzeworytem o wymiarach 280,5 cm x 30 cm. Została dołączona do tygodnika "Kłosy" do numeru 548 z 1875. Powstała na podstawie rysunku wykonanego przez Adolfa Kozarskiego sporządzonego na podstawie 10 zdjęć wykonanych w sierpniu 1873 przez Konrada Brandla ze szczytu rusztowania ustawionego wokół remontowanej wówczas wieży Zamku Królewskiego:
1873 źródło: Tygodnik "Stolica" |
1873 / 1875 |
1873 / 1875 |
1873 / 1875 |
Całą panoramę w dużej rozdzielczości można obejrzeć --> tutaj.
Porównanie panoramy ze stanem obecnym na stronie --> Studio MD Fotografia Lotnicza - Panorama Warszawy 2007.
Proponowana forma oglądania panoramy:
1875 źródło: Tygodnik "Kłosy" |
W tygodniku "Kłosy" została zamieszczona propozycja oglądania panoramy - należało ją skleić, zawiesić pod lampą, a następnie oglądać drzeworyt od środka.
Zdjęcia oryginalne w porównaniu z drzeworytem:
Konrad Brandel wykonał 10 zdjęć. Zostały one wykonane począwszy od wczesnych godzin porannych, prawdopodobnie wkrótce po wschodzie słońca (o 5.02) i dlatego też na ulicach jest prawie pusto, aż po okolice południa - można to ustalić na podstawie analizy cienia rzucanego przez budynki (patrz zdjęcie nr 4 i nr 10).
A. Kozarski tworząc swój rysunek uzupełnił puste ulice o pieszych i pojazdy. Dokonał także kilku modyfikacji wynikających z upływu czasu od wykonania zdjęć do momentu publikacji drzeworytu.
Poniżej zdjęcia Brandla oraz odpowiadające im fragmenty panoramy.
Zdjęcie nr 1:
1873 źródło: "Warszawska Praga dawniej i dziś" - katalog wystawy, Muzeum Historyczne, 1998 | 1873 / 1875 |
Zdjęcie nr 2:
26 sierpnia 1873 źródło: Danuta Jackiewicz, "Fotografowie Warszawy: Konrad Brandel" autor: Konrad Brandel | 1873 / 1875 |
Zdjęcie nr 3 uważane było za zaginione.
Od lipca 2020 odbitka autorska znajduje się w zbiorach jednego z warszawskich muzeów, mały format zdjęcia wraz z pozostałymi znajduje się w Muzeum Narodowym w Warszawie.
1873 / 1875 | 1873 / 1875 |
Zdjęcie nr 4 :
26 sierpnia 1873 ze strony: "Album Fotograficzny Janusza Jędrosza" autor: Konrad Brandel | 1873 / 1875 |
Zdjęcie nr 5:
26 sierpnia 1873 ze strony: "Album Fotograficzny Janusza Jędrosza" autor: Konrad Brandel | 1873 / 1875 |
Zdjęcie nr 6:
26 sierpnia 1873 ze strony: "Album Fotograficzny Janusza Jędrosza" autor: Konrad Brandel | 1873 / 1875 |
Zdjęcie nr 7:
26 sierpnia 1873 ze strony: "Album Fotograficzny Janusza Jędrosza" autor: Konrad Brandel | 1873 / 1875 |
Zdjęcie nr 8:
26 sierpnia 1873 ze strony: "Album Fotograficzny Janusza Jędrosza" autor: Konrad Brandel | 1873 / 1875 |
Zdjęcie nr 9:
26 sierpnia 1873 ze strony: "Album Fotograficzny Janusza Jędrosza" autor: Konrad Brandel | 1873 / 1875 |
Zdjęcie nr 10:
26 sierpnia 1873 ze strony: "Album Fotograficzny Janusza Jędrosza" autor: Konrad Brandel | 1873 / 1875 |
Kompilację zdjęć w panoramę można obejrzeć --> tutaj.
Bibliografia: Kronika Warszawy nr 2/1975, Wanda Mossakowska "Zdjęcia Konrada Brandla do pseudo-panoramy Warszawy z 1875 r."