Kolonia Akademicka im. Bolesława Chrobrego budynek główny - Dom studencki Centrali Akademickiej Bratniej Pomocy, Dom Techników im. Gabriela NarutowiczaAkademicka 5; Mochnackiego 10

Architekt:

Kazimierz Tołłoczko,
konstrukcja: Stefan Bryła.

Budowa:

1922-30.
Ogromny, dziesięciokondygnacyjny gmach główny zespołu Kolonii Akademickiej im. Bolesława Chrobrego, wybudowanej na parceli w kształcie wachlarza leżącej pomiędzy ulicami Uniwersytecką i Grójecką został oddany do użytku jako ostatni w zespole. Ukończone wcześniej - w roku 1925 niższe pawilony wzniesione przy Uniwersyteckiej 5 (pawilon V) i przy Grójeckiej 39 (pawilon II) - połączono z gmachem głównym półkolistymi łącznikami.
Inwestorem, a także właścicielem zespołu była Fundacja „Domy Akademickie” im. Prezydenta Gabriela Narutowicza. Według pierwotnego projektu osiedle akademickie miało być znacznie większe i obejmować też parcelę pomiędzy Akademicką a pl. Narutowicza, zaś zamiast obecnego gmachu głównego miało stać kilka mniejszych budynków, jednak po ukończeniu pawilonów bocznych zdecydowano o modyfikacji projektu. Ostatecznie osiedle mogło zapewnić mieszkania dla 1700 osób, zaś kuchnia wydać 2500 posiłków.
Akademik wyposażono ponadto w bibliotekę, salę odczytową, łaźnię z basenem i mechaniczną pralnię.
W okresie II wojny światowej budynki akademickie były siedzibą niemieckiej Schutzpolitzei (policji konnej) i żandarmerii; w piwnicach zorganizowano przejściowe więzienie dla Polaków, gdzie zamęczono i zamordowano wielu więźniów. W tym okresie powstały także zabudowania w linii ulicy Mochnackiego, mieszczące zapewne stajnie dla koni, w okresie powojennym zastąpione nowymi pawilonami akademickimi.

Po 1945:

podczas rozbudowy i remontu w 1950 (projekt arch. Zygmunt Dytkowski) wybudowano nowe pawilony akademika od strony ulicy Mochnackiego (nr 8 i 12), zaś na fasadzie gmachu głównego dodano centralnie umieszczone godło (białego orła na czerwonej tarczy) oraz na narożniku pawilonu od strony Grójeckiej narożny zegar z marmurowymi cyferblatami.